Anasayfa > Deişkenler-Ayrıntılı Anlatım

Deişkenler-Ayrıntılı Anlatım

09.05.2010 14:10

Turbo Pascal
Turbo Pascal Nedir: Pascal, Basic ve C gibi yüksek seviyeli programlama dilleri ailesindendir. Pascal'ın geliştirilmesi ve daha kullanışlı bir hale getirilmesi sonucunda Turbo Pascal ortaya çıkmıştır. Turbo Pascal dili okullarada en çok öğretilen ve programlamayı öğrenmeye başlamak için en çok tercih edilen dildir. Turbo Pascal dilinin bu kadar çok kullanılmasının en büyük nedeni kolay ve cabuk anlaşılabilir bir dil olmasıdır.
Turbo Pascal'ı Nereden Bulabilirim:
Turbo Pascal for Dos 7.0 buradan indirip kullanmaya başlayabilirsiniz.Programı ilk kurduğunuzda küçük ekran olarak açılır bunu tam modda açmak için Başlat-Programlar-Turbo Pascal 7.0 üzerine gelip sağ tuş Özellikler-Ekran' a gelip burada ki Pencere yi Tam Ekran Yapıyoruz Uygula-Tamam diyoruz ve Pascalı tekrar açtığımızda Tam Ekran olarak açılacaktır.Pascal derslerine uygulamalı olarak başlayabiliriz.
Neler Yapılabilir: Turbo Pascal ile yapa bileceğiniz şeyler sadece sizin hayal gücünüzle sınırlıdır. Gelişmiş ticari programlardan, kaliteli oyunlara kadar her şey yapılabilir.Tabi hayalgücünüzü çok fazla zorlamaya kalkarsanız daha temel ve daha hızlı bir dile ihtiyaç duymanız olağan ) Neyse... eğer şimdillik bir işletim sistemi yazmayı düşünmüyorsanız Turbo Pascal size yeter.
Turbo Pascal'da Komut Yapısı : Turbo Pascal programları bloklardan oluşur. Kullanılacak olan komutlar görevlerine göre gerekli blokların içinde yeralırlar.
Blokları anlayabilmek için basit bir pascal programına göz atalım.
Uses crt;
var
x:string[24];

begin
x:='www.bilgipasaji.com';
clrscr;
write(x);
end.
Yukarıdaki örnekte görüldüğü gibi öncelikle Uses bloğunda programda kullanacağımız yardımcı programı çağırrıyoruz. Daha sonra Var bloklarını kullanarak değişkenlerimiz varsa onları tanımlıyoruz. Ve Begin.... End. bloğuna programımızı yazıyoruz. Turbo Pascal'da bunların dışında Const, Type,Procedure,Function ve Label gibi bir kaç blog daha kullanılmaktadır. İlerki derslerimizde bunları detaylı olarak göreceğiz

__________________
Oyun Oyna - Rehberim - Kitap -Sinema-Firma Rehberi

Kimin himmeti millleti ise, o tek başına bir millettir.
Ansiklopedi -- Define
Konu enesceyhun tarafından (01-06-2006 Saat 10:53 PM ) değiştirilmiştir.
Raskolnikov isimli üye çevrimiçidir (Online) Raskolnikov isimli üyenin yazdığı bu Mesajı değerlendirin. Mesajı Moderatöre bildir Alıntı ile Cevapla Bu mesajdan Alıntı Hızlı Cevap Teşekkürler
Bu kullanıcılar mesaja teşekkür ettiler :
EcmeL (09-11-2007), kArDeLeN_8 (25-07-2009), nazar2 (12-11-2009)
Raskolnikov
Açık Profil bilgileri
Raskolnikov nickli üyeye özel mesaj gönderin
Raskolnikov - Daha fazla Mesajını bul
Ekle Raskolnikov ni temaslarıma
Alt 07-04-2006, 03:23 PM #2

Raskolnikov - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
Raskolnikov
Certified Ethical Hacker

    * Kullanılacak değişkenler ve değişkenlerin tipleri önceden tanımlanmak zorunludur.
    * Komut ve değişkenlerde büyük küçük harf ayrımı yoktur.
    * İfadelerin sonuna mutlaka ";" noktalı virgül eklenmelidir.
    * Alt programlar ana programdan önce tanımlanmalıdır.

*Derslerimizde yazacağımız örneklerde hata yapmamak için bu özelliklere mutlaka gözatın.

Değişkenler Ve Değişken Tipleri
Turbo Pascal dilinde kulanılacak olan değişkenlerin ve budeğişkenlerin tiplerinin önceden tanımlanması zorunluluğu vardır. Bu nedenle değişken mantığının ve değişken tiplerinin iyi anlaşılması büyük önem taşır.
Değişken: Değişken, adındanda anlaşılabileceği ğibi programcı tarafından tanımlanan ve istenildiğinde değeri değiştirilebilen nesneleridir. Örneğin, programcı "isim" adına bir değişken tanımlayıp program içerisinde bu değişkene "Ahmet", "Mehmet" gibi istediği herhangi bir değerlri atayabilir. Ve ihtiyaç olduğunda bu değeri değiştirebir.
Turbo Pascal'da değişkenler begin ... end bloğundan önce var bloğu içerisinde tanımlanırlar. Değişken tanımlama aşağıdaki şekilde yapılır.
var
isim:integer;
begin
......
end.
Değişken Tipleri: Daha öncede söylediğimiz gibi Turbo Pascal dilinde program yazılırken kullanılacak değişkenler ve tipleri daha öncaden tanımlanmalıdır. Aslında bu işlem bir çoğunuz formalite icabı ve gereksiz olduğunu düşünebilir. Ama bu özellik aslında çok önemlidir. Değişkenin tipinin belirtilmesi ile bilgisayarın okuyacağı değişken için en uygun alanı ayırarak gereksiz bellek kulanımı engellemesi sağlanır. Ayrıca değişken tibi belirtilmesi sayasinde girilen değişkenin sayısal bir değermi yosa bir yazımı olduğu bilgisayar tarafından anlaşılmış olur.
Tamsayı Değişken Tipleri: Tamsayı değişkenleri genellikle matematiksel işlem yapmak için kullanılan değişken tipleridir. Yalnızca tam sayı değeri kabul eder girilen değer reel sayı yada alfanumerik karekter olamaz.
Degişken TipiDeğer AralığıKapladığı ByteShortInt-1281271 ByteByte02551 Byteİnteger-32768 327672 ByteWord0655352 ByteLongInt-214748364821474836474 ByteReel Saayı Değişken Tipleri: Genellikle küsüratlı değerleri tanımlamak için kullanılır. Tam sayı değeride girile bilir fakat girilen değer alfanumerik olamaz.
Degişken TipiDeğer AralığıKapladığı ByteReal2.9 x 10 -391.7 x 10 386 ByteSingle1.5 x 10 -453.4 x 10 384 ByteDouble5.0 x 10 -3241.7 x 10 3088 ByteExtended3.4 x 10 -49321.1 x 10 493210 ByteComp-2 63 + 1+....2 63 -18 ByteString Değişken Tipi: String değişken tibi alfnumerik değişkenler tanımlamak için kullanılır. Yani string değişkenlere girilen değer bilgisayar tarafından yazı olarak algılanır ve üxerinde matematiksel işlem yapılamaz.
String[n] şeklinde tanımlanır ve n karekterlik bilgi alır, n+1 Byte'lık yer kaplar. Uzunluk belirtilmeden yalnızca string şeklinde tanımlanırsa 256 byte'lık yerkaplar ve 255 karektere kadar değişken girilebilir.
Degişken TipiDeğer AralığıKapladığı ByteStringMaxsimum 255 karaktern+1 ByteChar Değişken Tipi: Yalnızca bir karakterden oluşan değişkenleri tanımlamak için kullanılır. Üzerinde matematiksel işlem yapılamaz.
Degişken TipiDeğer AralığıKapladığı ByteChar1 karakter1 ByteBolean Değişken Tipi: Yalnızca True(doğru), False(Yanlış) değerleri kullanılmak istenen değişkenleri tanımlamak için kullanılır

__________________
Oyun Oyna - Rehberim - Kitap -Sinema-Firma Rehberi

Kimin himmeti millleti ise, o tek başına bir millettir.
Ansiklopedi -- Define
Raskolnikov isimli üye çevrimiçidir (Online) Raskolnikov isimli üyenin yazdığı bu Mesajı değerlendirin. Mesajı Moderatöre bildir Alıntı ile Cevapla Bu mesajdan Alıntı Hızlı Cevap
Raskolnikov
Açık Profil bilgileri
Raskolnikov nickli üyeye özel mesaj gönderin
Raskolnikov - Daha fazla Mesajını bul
Ekle Raskolnikov ni temaslarıma
Alt 07-04-2006, 03:24 PM #3

Raskolnikov - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
Raskolnikov
Certified Ethical Hacker

Karşılaştırmalar : Karşılaştırma işlemleri genellikle koşul vermek için kullanılır. Değerler koşula uygunsa sonuç "true", değilse "false" dir.
OperatörAdıAnlamı=EşitSol ve sağdaki değerler biribirlerine eşitse<>EşitdeğilSol ve sağdaki değerler birbirlerine eşitdeğilse<KüçükSoldaki değer sağdaki değerden küçüse>BüyükSoldaki değer sağdaki değerden büyükse<=Küçük yada eşitSoldaki değer sağdaki değere eşit yada küçükse>=Büyük yada eşitSoldaki değer sağdaki değere eşit yada büyükseMantıksal İşlemler : Mantıksal işlemler genelde birden fazla karşılaştırma işlemi arasında bağ kurmak içim kullanılır. Örneğin iki koşul arasında "Or" operatörü kullanıldığında sağdaki yada soldaki koşullardan herhangi birinin sonucu "true" (doğru) ise mantıksal işlemin sonucunda "true" dir.
OperatörAdıAnlamıAndVe Sol ve sağdaki koşulların her ikiside doğruysaOrVeyaSol ve sağdaki koşullardan herhangi biri doğruysaNotDeğilVerilen koşul doğru iseXorVeya DeğilVerieln koşullardan herhangi biri doğru değilseMatematiksel İşlemler : Dört işlem (toplama, çıkartma, çarpma ve bölme) için kullanılan basit matematiksel ifadelerdir.

"+","-" ve "*" işelemlerinde işlem yapılan sayı cinsi reel ise sonuç ta reel 'dir. İşlemyapılan sayılar tamsayı ise sonuçta tammsayıdır. "/" işleminde ise sonuç herzaman reel sayıdır.
OperatörAdıAnlamı+toplamaSol ve sağdaki değerleri birbirine ekler.-çıkarmaSoldaki değerden sağdaki değerleri çıkarır.*çarpmaSol ve sağdaki değerleri birbiri ile çarpar./bölme(Reel)Soldaki değeri sağdaki değere böler.Divbölme(Tamsayı)Soldaki değeri sağdaki değere böler.modkalanSoldaki değerin soldaki değere bölünmesinden kalanMod ve Div işlemlerinin sonuçları herzaman tamsayıdır.
4 div 12 = 0, 13 div 4 = 3 3 mod 2 = 3, 4 mod 2 = 0
12 div 4 = 3, 16 div 4 = 4 5 mod 2 = 1, 4 mod 0 = (tanımsız)
__________________
Oyun Oyna - Rehberim - Kitap -Sinema-Firma Rehberi

Kimin himmeti millleti ise, o tek başına bir millettir.
Ansiklopedi -- Define
Raskolnikov isimli üye çevrimiçidir (Online) Raskolnikov isimli üyenin yazdığı bu Mesajı değerlendirin. Mesajı Moderatöre bildir Alıntı ile Cevapla Bu mesajdan Alıntı Hızlı Cevap
Raskolnikov
Açık Profil bilgileri
Raskolnikov nickli üyeye özel mesaj gönderin
Raskolnikov - Daha fazla Mesajını bul
Ekle Raskolnikov ni temaslarıma
Alt 07-04-2006, 03:24 PM #4

Raskolnikov - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
Raskolnikov
Certified Ethical Hacker

Write: Write komutu ekrana herhangi şey yazdırmak için kullanılır. Ve kulanımı write('metin') şeklindedir.Ayrıca write komutu ile ekrana write(değişken) şeklinde bir değişkenin değeride yazdırılabilir. Burada dikkat edilmesi gerken nokta, metinin tekli tırnak ' ' içerisinde, değişkenin ise direk yazılıyor olmasıdır.

Örnek:
const
site = 'www.bilgipasaji.com';

begin
write('en tatlı paylaşım yeri');
write(site);
end.
Bu program ekrana; "Türkiyenin teknoloji merkezi www.bilimveteknoloji.com" şeklinde bir metin yazar.
Yukardaki örnekte bu yazıyı yazmak için iki write komutu kullandık. Bunun yerine tek write komutuda kullanabilirdik.
yani iki write komutu yerine, write('en tatlı paylaşım yeri',site); Şeklindeki kullanımda ekrana aynı görüntüyü verecektir. Bu kullanım şekliyle biden fazal yazı ve değişken aynı anda ekrana yazdırılabilir.
WriteLn: WriteLn komutunun kulanımıda aynen write komutunun kullanımı gibidir. Aralarındaki terk farkvardır. Dikkat ettiyseniz birden fazla write komutu ile yazdırılan yazılar ekranda yan yana yazılmaktaydı. WriteLn komutu ile yazılan yazlılar ise alt alta yazılır.
Örneğin yukardaki ilk örnekte write yerine writeln komutunu kullansaydık ekranda;

Türkiyenin teknoloji merkezi
www.bilgipasaji.com
şeklinde bir metin görülecekti.
Sayısal Bilgilerin Formatlıyazılması: Write yada WriteLn komutlarıyla ekrana "510.4542" gibi reel bir sayı yazdırılmak istendiğinde, ekranda 5.1045420000E+02 gibi karmaşık bir değer görülür. Bu değeri anlaşılır bir şekle dönüştürmek için bir yazım formatı belirtilmesi gerekir.
Örnek:
var
a:real;

begin
a:=510.4542;
write(a:6:2);
end.
Bu örnek ekrana "510.45" şeklinde bir sayı yazar. Buradaki 6 nokta dahil sayının karakter uzunluğu, 2 ise virgülden sonraki kısımın uzunluğudur
Eğer verilen karakter uzunluğu, sayının olması gereken karakter uzunluğundan küçükse, ekrana olması gereken uzunlukta sayı yazılır, yani verilen uzunluk dikkate alınmaz. Eğer girilen uzunluk olması gerkenden fazla olursa, sayının başına fazlalık kadar boşluk eklenir.
Bu format tam sayılar içinde kullanılabilir. Bu durumda kullanım şekli sayı:uzunluk şeklinde olur.
Örneğin; write(1:5); komutu ekrana dört tane boşluk koyduktan sonra 1 yazar " 1" .
Read: Read komutu daha önceden tanımlanmış bir değişkene programçalıştırıldıktan sonra dışarıdan değer girilmesi için kullanılır.
__________________
Oyun Oyna - Rehberim - Kitap -Sinema-Firma Rehberi

Kimin himmeti millleti ise, o tek başına bir millettir.
Ansiklopedi -- Define
Konu enesceyhun tarafından (01-06-2006 Saat 10:55 PM ) değiştirilmiştir.
Raskolnikov isimli üye çevrimiçidir (Online) Raskolnikov isimli üyenin yazdığı bu Mesajı değerlendirin. Mesajı Moderatöre bildir Alıntı ile Cevapla Bu mesajdan Alıntı Hızlı Cevap
Raskolnikov
Açık Profil bilgileri
Raskolnikov nickli üyeye özel mesaj gönderin
Raskolnikov - Daha fazla Mesajını bul
Ekle Raskolnikov ni temaslarıma
Alt 07-04-2006, 03:25 PM #5

Raskolnikov - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
Raskolnikov
Certified Ethical Hacker

begin
read(x);
write('girdiğiniz say=',x);
end.
Bu örnek çaalıştırıldığında bilgisayar herhangi bir sayı girip "Enter" tuşuna basmanızı bekleyecektir. Sayı girilim "Enter" tuşuna basılınca girdiğiniz değeri ekrana yazcaktır.
ReadLn: ReadLn komutunun kullanımıda aynen read komutunun kullanımı gibidir. Aradaki terk fark. ReadLn komutuna değer girilip "Enter" tuşuna bastıktan sonra bir alt satıra geçer.
if - Then - Else Ve Case - Of
if....then Komutu: Belirtilen koşulun doğru olması durumunda belirtilen işlemin yapılmasını sağlamak için kullanınlır. Daha açık bir tabirle eğer verdiğim koşul gerçekleşirse şu işlemi yap manasında kullanılır.
if a>b then write('a, b den büyük'); bu komutla eğer a, b'den büyükse "a, b den büyük" metninin ekrana ekrana yazılmasını sağlamış oluyoruz.
Eğer if koşulu sağlandığında yapacağımız işlem birden fazlaysa bu işlemleri görünüm güzelliği ve anlaşılırlık bakımında şu şekilde yaptıra biliriz.
Örnek:
begin
if a>b then
begin
write('a, b den büyük');
a:=3;
end;
end.
Bu örnekte a'nın b'den büyük olması durumunda a, b den büyük" metninin ekrana ekrana yazdırıyor ve a'ya "3" değerini veriyoruz.
Else Komutu: Else komutu, if...then kalıbından sonra kullanılır ve if koşulu gerçekleşmediği taktirde yapılması istenen işlemler varsa onları yaptırmak için kullanılır.
Örnek:
begin
if a>b then write('a, b den büyük');
Else write ('b, a'dan büyük'');
end.
Bu örnekte a>b koşulu sağlanırsa ekrana "a, b'den büyük" yazdırıyoruz. Eğer koşulsağlanmazsa, ekranna "b, a'dan büyük" yazısını yazdırmışoluyoruz.
Case - Of: Case - Of komutunun kulanım amacı if komutuyla hemen hmen aynıdır ve koşul belirtmek için kullanılır..Bir değişkenin değişik değerleri için birden fazla koşul konulmak istenildiğinde ayrı ayrı if komutları yazmak yerine kolaylık sağlamak için case - of komutu kullanılır. Else komutu case - of komutu ile birlikte kullanıldığında, case - of komutu ile belirtilen koşulların hiç birinin gerçekleşmediği durumda yapılması istenilen komutların işlnmesi sağlanır.
var
sayi:intger;

begin
write('1 ile 10 arasında bir sayı girin');readln(sayi);

Case sayi Of
1:write('I');
2:write('II');
3:write('III');
4:write('IV');
5:write('V');
6:write('VI');
7:write('VII');
8:write('VIII');
9:write(IX');
10:write('X');
Else write('Girdiğiniz sayı 1 ile 10 arasında değil')
end;

end.
Bu örnekte Case - Of komutu kullanılarak, klavyeden girilen 1 ile 10 rasında sayıların romarakamı karşılığı ekrana yazdırılıyor.
__________________
Oyun Oyna - Rehberim - Kitap -Sinema-Firma Rehberi

Kimin himmeti millleti ise, o tek başına bir millettir.
Ansiklopedi -- Define
Raskolnikov isimli üye çevrimiçidir (Online) Raskolnikov isimli üyenin yazdığı bu Mesajı değerlendirin. Mesajı Moderatöre bildir Alıntı ile Cevapla Bu mesajdan Alıntı Hızlı Cevap
Raskolnikov
Açık Profil bilgileri
Raskolnikov nickli üyeye özel mesaj gönderin
Raskolnikov - Daha fazla Mesajını bul
Ekle Raskolnikov ni temaslarıma
Alt 07-04-2006, 03:25 PM #6

Raskolnikov - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
Raskolnikov
Certified Ethical Hacker

Üye Bilgileri

Üyelik tarihi: Dec 2005
Bulunduğu yer: Pasaj Kat:5
Mesajlar: 11.565
Teşekkürler: 687
1.979 Mesajına 6.354 Kere Teşekkür Edildi
Tecrübe Puanı: 1231
Raskolnikov has a reputation beyond reputeRaskolnikov has a reputation beyond reputeRaskolnikov has a reputation beyond reputeRaskolnikov has a reputation beyond reputeRaskolnikov has a reputation beyond reputeRaskolnikov has a reputation beyond reputeRaskolnikov has a reputation beyond reputeRaskolnikov has a reputation beyond reputeRaskolnikov has a reputation beyond reputeRaskolnikov has a reputation beyond reputeRaskolnikov has a reputation beyond repute

Standart
Döngüler
For - Do Döngüsü: For-Do döngüsü herhangi bir işlemi istenilen sayıda tekrarlamak yada bir değişkene belirtile değer aralığındaki değerleri sırayla vermek için kullanılır.
For I := 1 To 10 Do writeln(I); Şeklindeki bir kulanım ile I değişkenine sırasıla 1'den 10'a kadar tamsayı değerler atanıp ekrana yazdırılması sağlanılır.
For I := 1 DownTo 10 Do writeln(I); Şeklindeki bir kulanım ile I değişkenine sırasıla 10'den 1ea kadar tamsayı değerler atanıp ekrana yazdırılması sağlanılır.
Döngü içerisinde yaptırılacak işlemler birden fazlaysa begin.....end kalıbı kullanılabilir.
Örnek:
begin
for I :=1 to 10 Do
begin
writeln"www.bilgipasaji.com";
end ;
end.
Yukarıdaki örnekte for - do döngüsünü kullanarak ekrana; altalta 10 kez "www.bilimveteknoloji.com" yazdırmış oluyoruz.
While - Do döngüsü: While - Do döngüsü ile isteğe göre belirtilen şart sağlandığı sürece, döngü içerisinde belirtilenlen işlemlerin tekrarlanması sağlanır.
While - do döngüsünün kulanım formatı for - do döngüsünün farmatıyla aynıdır.
Örnek:
var
a:integer;

begin
a:=0;
while a<10 do
begin
a:=a+1;
write("www.bilgipasaji.com");
end;
end.
Bu örnekte başlangıçta sıfır değeri verilen a değişkeninin değeri döngü içerisinde devamlı 1 arttırılıyor. a değişkeninin değeri 10 olduğunda program döngüden çıkıyor. Böylece bu örnek de ilk örnekte olduğu gibi ekrana altalta 10 kez "www.bilimveteknoloji.com" yazıyor.
Repeat - Until Döngüsü: Bu döngü şekli Pascal'a özgü bir döngü şeklidir. Repeat - Until döngüsünde belirtilen kuşul sağlanana kadar belirtilen komutların tekrarlanması sağlanılır.
Repeat - Until döngüsünde begin...end kalıbına gerek yoktur. Yapılacak işlem sayısı birden fazlada olsa repeat....until kalıbı içrisine yazılabilir.
Örnek;
var
a:integer;

begin
a:=0;
repeat
a:=a+1;
writeln("www.bilgipasaji.com");
until a=10;
end.
Bu örnek de ilk iki örnek gibi ekrana 10 kez altalta "www.bilimveteknoloji.com" yazılmasını sağlar.
Continue Komutu: Contınue komutu döngü içlerinde kullanılır. For - next döngüsü içrisinde kullanıldığında döngünün to yada downto ile kurulmuş olmasına bağlı olarak, döngü değişkenini 1 artırıp yada 1 azaltıp döngü içerisindeki işlemlerin tekrar yapılmasını sağlar. Repeat - until döngüsünde sonraki işlemleri atlayarak direk until komutuna gider. While - do döngüsünde ise while komutuna geri gidilmesini sağlar.
Break Komutu: Break komutu döngünün yarıda kesilerek döngüden çıkılmasını ve döngüden sonraki işlemlerin yapılamsını sağlamak amacı ile kullanılır.
__________________
Oyun Oyna - Rehberim - Kitap -Sinema-Firma Rehberi

Kimin himmeti millleti ise, o tek başına bir millettir.
Ansiklopedi -- Define
Konu enesceyhun tarafından (01-06-2006 Saat 10:56 PM ) değiştirilmiştir.
Raskolnikov isimli üye çevrimiçidir (Online) Raskolnikov isimli üyenin yazdığı bu Mesajı değerlendirin. Mesajı Moderatöre bildir Alıntı ile Cevapla Bu mesajdan Alıntı Hızlı Cevap
Raskolnikov
Açık Profil bilgileri
Raskolnikov nickli üyeye özel mesaj gönderin
Raskolnikov - Daha fazla Mesajını bul
Ekle Raskolnikov ni temaslarıma
Alt 07-04-2006, 03:25 PM #7

Raskolnikov - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
Raskolnikov
Certified Ethical Hacker

Üye Bilgileri

Üyelik tarihi: Dec 2005
Bulunduğu yer: Pasaj Kat:5
Mesajlar: 11.565
Teşekkürler: 687
1.979 Mesajına 6.354 Kere Teşekkür Edildi
Tecrübe Puanı: 1231
Raskolnikov has a reputation beyond reputeRaskolnikov has a reputation beyond reputeRaskolnikov has a reputation beyond reputeRaskolnikov has a reputation beyond reputeRaskolnikov has a reputation beyond reputeRaskolnikov has a reputation beyond reputeRaskolnikov has a reputation beyond reputeRaskolnikov has a reputation beyond reputeRaskolnikov has a reputation beyond reputeRaskolnikov has a reputation beyond reputeRaskolnikov has a reputation beyond repute

Standart
Alt Programlar
Procedure: Procedure Turbo Pascal dilinde en çok kullanıla alt program tipidir. Procedure ile tanımlanan alt programlar ana programda bir komut gibi kullanılabilirler. Alt programları tanımlarken yapılmasını istediğimiz komutları begin...end kalıbının içerisne yazmamız gerekmektedir.
Örnek:
procedure yaz;
begin
write('www.bilgipasaji.com');
End;
begin
yaz;
end.
Bu örnekte öncelikle yaz isminde bir alt program tanımlıyoruz. Daha sonra ana programda "yaz" procedure'sini bir komut gibi kullanarak ekrana "www.bilimveteknloji.com" yazdırıyoruz.
Procedure'ye Parametre Girme: Proceduremizi tanımlarken beraber tanımlayacağımız değişkenler sayesinde proceduremizi parametreli bir komut olarak kullana biliriz.
Örnek:
procedure isim(a:integer);
Begin
if a:=1 then writeln('Ahmet');
if a:=0 then writeln('Mehmet');
end;

begin
isim (0);
isim (1);
isim (0);
end;
Bu örnekte ana programda ilk olaram isim altrrogramını 0 parametresiyle çağırdığımız için ekrana Mehmet yazacak. Daha sonra ise 1 ve takrar sıfır parametrelerini kullandığımız için Ahmet, Mehmet yazacak. Yani program ekrana alt alta Mehmet, Ahmet, Mehemet yazacak.
Procedure'de Forward: Procedure ler ana programdan önce tanımlanmalıdır.Eğer görünüm güzelliği ve anlaşırlık açısından alt program ana programdan sonra yazılmak istenirse. Ana programdan önce procedure'nin adı ve değişkenleri tanımlanıp sonuna Forward eklenir. Bu durumda alt program ana programdan sonra yazıla bilir. Fakat ana programdan önce tannımlanmış olur.
Örnek:
procedure isim(a:integer); Forward;

begin
isim (0);
isim (1);
isim (0);
end;
procedure isim
Begin
if a:=1 then writeln('Ahmet');
if a:=0 then writeln('Mehmet');
end;
Bu örnek ikinci örnekle aynı işlemi yapmaktadır. Tek farkı alt programın ana programdan sonra yazılmış olmasıdır.
Function: Functionlar da procedureler gibi komut olarak kullanılabilen alt programlardır. Function, Procedureden farklı olarak geriye bir değer döndürür Döndüreceği değer tibi function tanımlanırken belirtilir. Function içerisinde kullanılacak olan değişkenlerin önceden tanıtılmasına grek yoktur. Değişken isimleri ve tipleri function ile birlikte tanımlanır.
var
x,y:integer;

function ucgenalan (a,h:integer):integer;
begin
ucgenalan := (a*h) div 2;
end;

begin
write('Üçgenin taban uzunluğunu giriniz');readln(x);
write('Üçgenin yüksekliğini giriniz');readln(y);
writeln(ucgnalan(x,y))
end.
Yukarıdaki örnek üçgenin alanını hesaplamak için kullanılan bir function örneğidir. Ana programda girilen taban uzunluğu ve yükseklik değerleri "ucgenlan" alan isimli functiona gönderilerek ücgenin alanı hesaplanıyor.
__________________
Oyun Oyna - Rehberim - Kitap -Sinema-Firma Rehberi

Kimin himmeti millleti ise, o tek başına bir millettir.
Ansiklopedi -- Define
Konu enesceyhun tarafından (01-06-2006 Saat 10:57 PM ) değiştirilmiştir.
Raskolnikov isimli üye çevrimiçidir (Online) Raskolnikov isimli üyenin yazdığı bu Mesajı değerlendirin. Mesajı Moderatöre bildir Alıntı ile Cevapla Bu mesajdan Alıntı Hızlı Cevap
Raskolnikov
Açık Profil bilgileri
Raskolnikov nickli üyeye özel mesaj gönderin
Raskolnikov - Daha fazla Mesajını bul
Ekle Raskolnikov ni temaslarıma
Alt 07-04-2006, 03:26 PM #8

Raskolnikov - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
Raskolnikov
Certified Ethical Hacker

CLRSCR: Ekranın temizlenmesi için kullanılır. Eğer programda window tanımlanmışsa windowun içini tmizler.clrscr;
GOTOXY: İşlemin yapılması istenilen koordinatları belirtmek için kullanılır.

GotoXY (x,y); WINDOW: Ekranın belirtilen koordinatlarında pencere oluşturmak için kullanılırWindow (x1,y1,x2,y2);DELLINE: O an üzerinde bulunan satırı silmek için kullanılır. Diğer satırlar bir yukarı kayar.DelLıne;INSLINE: Üzerinde bulunulan satırdan önce bir satır boşluk eklemek için kullanılır.InsLıne;LOWVIDEO: Yazılan yazının parlaklık oranını düşürmak için kullanılır.LowVideo;NORMVIDEO: Yazılan yazının parlaklık oranını normale çevirmek için kullanılır.NormVideo;HIGHVIDEO: Yazılan yazının parlaklık oranını yükseltmek için kullanılır.HıghVideo;CLREOL: Kursörün bulunduğu noktadan satır sonuna kadar olan kısımı silmek için kullanılır.ClrEOL;WHEREX: Kursörün bulunduğu noktanın x cordinatını öğrenmek için kullanılır.x:=WhereX 'x daha önce tanımlanmış integer bir değişkendir.WHEREY: Kursörün bulunduğu noktanın y cordinatını öğrenmek için kullanılır.y:=WhereY 'y daha önce tanımlanmış integer bir değişkendir. Renk Komutları:
Komut:
Kullanım Şekli:
TEXTCOLOR: Ekrana yazılan yazının rengini belirtmek için kullanılır.TextColor (Renk); 'Renk 0-16 arasındabir tamsayı olamalıdır.TEXTBACKGROUND: Ekrana yazılan yazının zemin rengini belirlemek için kullanılır.TextBackGround(Renk); 'Renk 0-16 arasındabir tamsayı olamalıdır.Renk Tablosu:
Değer:
Renk:0Siyah1Mavi2Yeşil 3Turquaz4Kırmızı5Pembe6Kahverengi7Parlak Gri8Koyu Gri9Açık Mavi10Açık Yeşil11Açık Turquaz12Açık Kırmızı13Açık Pembe14Sarı15BeyazSes Komutları
Komut:
Kullanım Şekli:
SOUND: Speakerdan verilen frekansta ses çıkratmak için kullanılır.Sound(frekans); 'frekans herhengi bir sayı değeridir.NOSOUND: Sound komutu ile oluşturulan ses devamlı olarak çalar. Çalmayı durudurmak için NoSound komutu kullanılır.NoSound;Diğer Komutlar:
Komut:
Kullanım Şekli:
READKEY: Basılan tuş değerini okumak için kullanılır.Bu komut ile char veri tipinde bir değer elde edilir.tus:=ReadKey; 'tus değişkeni daha önce tanımmlanmış olmalıdır.KEYPRESSED: Bir tuşa basılıp basılmadığını algılamak için kullanılır. Sonuç bir bolean değişkendir.if KeyPressed then....DELAY: Programın akışını belirtilen süre kadar durdurmak için kullanılır.Delay(Süre); 'Sure milisaniye cinsinden bir değerdir.TextMode:
Komut:
Kullanım Şekli:
TEXTMODE: Ekranın satır ve sütün sayısını ayarlamak için kullanılır.TextMode(Mod);TextMode Modları:
Değer:
Mod:

BW40 veya 040 X 25 B / W on CGACO40 veya 140 X 25 Color on CGABW80 veya 280 X 25 B / W on CGACO80 veya 380 X 25 Color on CGAMono veya 780 X 25 B / W on MDA or HGCFont 8x8 veya 25643- / 50 -line mode EGA / VGA
__________________
Oyun Oyna - Rehberim - Kitap -Sinema-Firma Rehberi

Kimin himmeti millleti ise, o tek başına bir millettir.
Ansiklopedi -- Define
Raskolnikov isimli üye çevrimiçidir (Online) Raskolnikov isimli üyenin yazdığı bu Mesajı değerlendirin. Mesajı Moderatöre bildir Alıntı ile Cevapla Bu mesajdan Alıntı Hızlı Cevap
Raskolnikov
Açık Profil bilgileri
Raskolnikov nickli üyeye özel mesaj gönderin
Raskolnikov - Daha fazla Mesajını bul
Ekle Raskolnikov ni temaslarıma
Alt 07-04-2006, 03:26 PM #9

Raskolnikov - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
Raskolnikov
Certified Ethical Hacker

Bazen birbirleri ile bağlantılı ve aynı tipte birden fazla değişken kullanılmesı gerekebilir bu durumlarda. Tek tek birden fazla değişken tanımlamak yerine hepsini bir arada tanımlamak daha mantıklıdır. Bu şekilde tanımlanan değişkenler dizi değişkenler denir.Örneğin; 20 farklı isim girilecek bir parogramda, 'isim' adlı dizi değişken kullanılarak 20 isimi tek değişkende tanımlana bilir. Kullandığımız bu dizi değişkende ilk isim, isim[x], ikinci isim isim[x+1], n'inici isim isim[x+n] olacaktır.
Array Komutu: Dizi değişkenleri tanımlamak için array komutu kullanılır. Bu komutta dizi değişkenin kaç tane değişkeni tanımlayacağı ve bu değişken numaralarının kaçtan başlayıp kaçta bitecğini tanımlanır. Ayrıca değişkenin tibide belirtilmak zorundadır.
tek boyutlu bir dizi değişken:
değişken_adı : Array[X..Y] Of deşiken_tipi
iki boyutlu bir dizi değişken;
değişken_adı : Array[X..Y,K..L] Of deşiken_tipi
Tek Boyutlu Diziler: Ortak herhangi bir noktası olmayan fakat aynı özelliği taşıyan birden fazla değişkeni tanımlamak için tek boyutlu diziler kullanılır.
Tek boyutlu dizilrde dizi dğişkeni tanımlama formatı aşğıdaki gibidir.
değişken_adı : Array[X..Y] Of deşiken_tipi
Bu formatta 'X' dizi değişken numaralarının başlangıç değeri 'Y' ise bitiş değeridir.
Örnek: 10 sayı girilmesini bekleyip bu sayıların toplamını ekarana yazdıran bir örneği dizi değişken kullanarak yapalım.
uses Crt;

var
sayi: array [1..10] of integer;
i,toplam:integer;

begin
for i := 1 to 10 do
begin
clrscr;
write('Bir sayı giriniz.');read(sayi[i]);
toplam:=toplam+sayi[i];
end;
clrscr;
writeln(toplam:3:0);
end.
Çok Boyutlu Diziler: Birbiri ile ortak noktaları bulunan birden fazla değişkenin tanımlanması için çok boyutlu diziler kullanılır.
iki yada üç boyutlu bir dizi tanımlamak için iki ayrı format vardır.
değişken_adı : Array[X..Y] Of Array[K..L] Of deşiken_tipi
değişken_adı : Array[X..Y,K..L] Of deşiken_tipi
Örnek: 5 öğrencinin girilen iki notunu okuyup ortalamalırını ekrana yazdıran programı çok boyutlu dizi yöntemini kullanarak yazalım. (1. ve 2. sınav notları ortalamaya aynı oranda etki etmektedir.)
uses Crt;

var
ogrenci: array [1..5] of array [1..2] of integer;
i,j,toplam:integer;

begin
for i := 1 to 5 do
begin
clrscr;
write('Birinci notu giriniz.');read(ogrenci[i,1]);
write('İkinci notu giriniz.');read(ogrenci[i,2]);
end;
clrscr;
for j := 1 to 5 do
begin
write(j,'. öğrencinin ortalaması=',(ogrenci[j,1]+ogrenci[j,2])/2:3:0);
end;
end.